Oog voor anders

woensdag 5 september 2018

Fototentoonstelling ‘Oog voor anders’ toont mensen met een beperking en hun belevingswereld De Universiteit voor Humanistiek deed het afgelopen jaar onderzoek naar ervaringen van afhankelijkheid bij mensen met een beperking. Deelnemers aan het onderzoek maakten foto’s van hun dagelijkse leven en deelden hun verhalen met de onderzoekers. Fotograaf Aad van Vliet was onderdeel van het onderzoeksteam. Hij portretteerde hen en maakte beelden tijdens de begeleiding van mensen met een beperking. De tentoonstelling ‘Oog voor anders’ toont het werk van Aad van Vliet naast het werk van de deelnemers aan het onderzoek. Zo ontstaat een bijzonder venster op de belevingswereld van mensen met een beperking. Opening woensdag 26 september 15:00 uur door Job Cohen.

Op woensdag 26 september om 15:00 wordt de tentoonstelling feestelijk geopend door Job Cohen in de Outsider Art Galerie in de Hermitage in Amsterdam. De tentoonstelling is daar zien van 26 september t/m 11 november.

De tentoonstelling “Oog voor anders” vormt de afsluiting van het onderzoek “ervaren cliëntafhankelijkheid”, dat de Universiteit voor Humanistiek uitvoerde in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Tijdens dit project brachten de onderzoekers onder leiding van Evelien Tonkens en Margo Trappenburg in kaart welke rol afhankelijkheid speelt in het leven van mensen met een beperking. In het onderzoek werden mensen met een beperking actief betrokken met de photovoice methode. Zij maakten foto’s van hun dagelijkse leven en werden vervolgens over de foto’s bevraagd in een interview. Zo stond hun perspectief centraal in de onderzoeksresultaten.

Parallel aan het onderzoek bracht fotograaf Aad van Vliet met verschillende benaderingen de gehandicaptenzorg in beeld: de mens en de zorg voor deze mensen. Van Vliet: ‘mensen met een beperking zijn vaak onzichtbaar. Ik wil dat je naar deze mensen gaat kijken. Letterlijk en figuurlijk. Oog hebben voor de mens en niet zijn of haar beperking centraal zetten in je benadering. Want daarmee leg je ze juist een extra beperking op.’ 

Het zorgperspectief legde hij vast door zich bij verschillende vormen van zorg richten op de interactie door de handen van begeleiders en bewoners. Het was hem opgevallen dat er veel wordt aangeraakt: doelbewust of terloops. Vaak is aanraken een belangrijke vorm van afstemming en communicatie.

Het fotograferen van mensen met een verstandelijke beperking was voor hem een bijzondere ervaring: “Tijdens een fotosessie zijn veel mensen (zonder beperking) vaak erg bezig met hun uiterlijk, voelen zich onzeker hierover of willen op een bepaalde manier overkomen. Het is vaak lastig voor ze om zich aan mijn oog over te geven. Ik merkte tijdens het fotograferen van deze groep mensen dat de merendeel gewoon zichzelf is en vaak ontwapenend eerlijk. Geweldig!”

“Oog voor anders” bestaat uit een drieluik waarin drie verschillende perspectieven samenkomen. Met de portretfoto’s, de foto’s van helpende handen en de foto’s van mensen met een beperking zelf (voorzien van hun verhalen in de tentoonstellingsbrochure) toont de tentoonstelling drie perspectieven op de gehandicaptenzorg. Elk geeft bovendien op eigen wijze een inkijkje in het thema afhankelijkheid. De opening zal worden bezocht door begeleiders en mensen met een beperking die aan het onderzoek hebben deelgenomen, waaronder enkele kunstenaars van de Outsider Art Ateliers, gelegen boven de Outsider Art Galerie. “Oog voor anders” is hiermee de kroon op een geslaagd onderzoek.

Het onderzoeksrapport “De Kunst van Ambachtelijke Afstemming”, in mei gepresenteerd aan minister Hugo de Jonge, kunt u downloaden op de website van het ministerie: https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2018/03/01/de-kunst-va...

Deel deze pagina